Celem niniejszego opracowania jest podanie w skrócie, z uwzględnieniem jednak wszystkich najważniejszych momentów dziejów Związku Jaszczurczego i Narodowych Sił Zbrojnych.
Chociaż. można by przypuścić, że Związek Jaszczurczy i Narodowe Siły Zbrojne były organizacjami konkurencyjnymi w stosunku do Armii Krajowej, chciałbym podkreślić, że intencją moją nie jest uwypuklanie nieporozumień, jeżeli takowe kiedyś istniały.
Jeżeli ktoś się naprawdę wgłębi w dzieje ruchu podziemnego, jeżeli odrzuci opinię niektórych, nie zawsze może uczciwych czy tendencyjnych polityków, jeżeli przeanalizuje i przemyśli intencje tych dziesiątek tysięcy młodych ludzi w Polsce, wychowanych na Trylogii, Orzeszkowej, Grottgerze, często na powstańczych i legionowych tradycjach we własnych rodzinach, a którzy zrządzeniem losu znaleźli się czterdzieści lat temu w szeregach Armii Krajowej, czy Narodowych Sił Zbrojnych, nie znajdzie miejsca na konkurencję a jedynie na braterstwo.
Nazwa Narodowe Siły Zbrojne (NSZ), przyjęta została na wiosnę 1942go roku w konsekwencji połączenia się frakcji (odłamu) Stronnictwa Narodowego ze Związkiem Jaszczurczym. Związek Jaszczurczy, (ZJ) powstał już w październiku l939 r. Założycielami Związku byli działacze z dawnego Obozu Narodowa-Radykalnego, (ONR), niektórzy z nich z tytułami profesorów a czasem rektorów. Bardzo prędko (październik-grudzień i939) dołączyła do nich grupa oficerów Marynarki Handlowej z Pomorza, oraz szereg nie powiązanych z żadną partią osób ze Śląska, województw Poznańskiego i Łódzkiego, a także oficerowie wyznający ideę niepodległościowe Marszałka J. Piłsudskiego. W większości, ludzie ci, z tego pierwszego okresu obsadzili kierownicze stanowiska na rożnych szczeblach i brali udział w podejmowaniu zasadniczych decyzji.
Nazwa została przyjęta przez nawiązanie do historycznego Związku Jaszczurczego, zorganizowanego przez szlachtę i mieszczan praskich i pomorskich w XIV wieku do walki z Krzyżakami.
Wydanie: Chicago, Marzec, 1982 r.
Biblioteka Pomostu
Format 14,5 x 20,5 cm
Liczba stron: 21
Oprawa miękka